Συνέντευξη στο περιοδικό "Κηρήθρες"

www.kirithres.gr

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Τα "άλογα" που έχω μέσα μου τα ελευθερώνει η μουσική

Ακριβοθώρητος στις συνεντεύξεις του ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου είναι από τους τραγουδοποιούς που προτιμούν να μιλάνε μέσα απ' τη δουλεία τους. Οι έννοιες των στίχων του, τις περισσότερες φορές περνούν έντεχνα μέσα από μονοπάτια που αναζητούν την ερμηνεία τους στην έξοδο του καθενός μας.

Το μουσικό του ταλέντο μας αιφνιδιάζει ευχάριστα με τις καινοτομίες του, κάνοντας κυρίως τις ζωντανές του εμφανίσεις να γίνονται σημείο αναφοράς για όλες τις ηλικίες του κοινού του.

Ερμηνεύοντας και ο ίδιος πολλές φορές τη μουσική του διαδρομή «Από την Ανδρομέδα ως τη Γη» φαντάζει σαν «Βραχνός Προφήτης» πάνω στη σκηνή. Νιώθεις τη μυσταγωγία στη «Βροχή από κάτω» περιμένοντας την «Αγρύπνια» ως το ξημέρωμα. Για να δεις πως ένας «Διάφανος», καθάριος ουρανός μας ανοίγει την πόρτα στην ανατολή, εκεί που περιμένει ο ήλιος. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και όσους βοήθησαν για να πραγματοποιηθεί η συνάντηση μας.

Συνέντευξη

Παύλος Καλογεράκης

Ερ.: Η μουσική ως δημιουργία είναι αυτό που πάντα θέλατε;

Απ.: Έχω την αίσθηση ότι δεν επέλεξα εγώ τη μουσική δημιουργία, αλλά αυτή εμένα και μάλιστα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην το καταλάβω παρά μόνο όταν ήταν πλέον αργά.

Ερ.: Ποιο μονοπάτι σας οδήγησε σ' αυτό το δρόμο; Το ταλέντο ή κάτι άλλο;

Απ.: Παρ' ότι μπορεί να φανεί ακραίο και σε σύνδεση με την προηγούμενη απάντηση, νομίζω ότι ήταν προκαθορισμένο. Η δικιά μου συμμετοχή είναι αυτή του κορμού που τον παρασύρει το ρεύμα του ποταμού.

Ερ.: Ποια είναι τα συναισθήματα που νιώθετε όταν κυκλοφορεί μια νέα δουλειά σας;

Απ.: Περιέργεια για να δω πως θα αντιμετωπιστεί από τους συνανθρώπους και κούραση. Κάνω τουλάχιστον δύο χρόνια να ακούσω ξανά ότι ηχογράφησα.

Ερ.: Έξι πλέον μήνες που κυκλοφορεί ο νέος σας δίσκος «Διάφανος». Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνετε από τον κόσμο;

Απ.: Συγκεχυμένα. Όσοι τρόμαξαν με τη «Βροχή από Κάτω» ανακουφίστηκαν κατά κάποιο τρόπο που γύρισα σε ποιο οικεία ακούσματα. Ενώ αρκετοί απ' αυτούς που είδαν στη «Βροχή» έναν ανήσυχο δημιουργό που δεν κωλώνει ψιλοαπογοητεύτηκαν.

Ερ.: Πως θα ονομάζατε την επιτυχία στη μουσική;

Απ.: Πρώτα θα πρέπει να απαντήσουμε στην ερώτηση «Τι είναι επιτυχία στη μουσική;». Είναι πολύ δύσκολο ερώτημα. Επειδή η φύση και η επίδραση της μουσικής είναι μυστηριακή, θα θεωρήσω σαν επιτυχία την διάρκεια αυτής της επίδρασης στο πέρασμα του χρόνου.

Ερ.: Η μουσική ως μέσο έκφρασης τι σημαίνει για σας;

Απ.: Είμαι ένας άνθρωπος με τυπική διάνοια και πολύ φτωχό -προφορικό τουλάχιστον- λόγο. Τα «άλογα» που έχω μέσα μου δεν μπορεί να τα ελευθερώσει η γλώσσα και έτσι όπως είναι τυφλά, αλωνίζουν ζητώντας έξοδο και έρχεται η μουσική σαν απομηχανής θεός.

Ερ.: Η δημιουργική δουλειά είναι αποτέλεσμα έμπνευσης της ψυχής ή του μυαλού;

Απ.: Αγαπητέ Παύλο, κι αυτή η ερώτηση είναι δύσκολη γιατί θα έπρεπε να έχω ξεκαθαρίσει πρώτα τι είναι η ψυχή και τι το μυαλό (σαν σημείωση εδώ να πω σε όσους διαβάζουν τη συνέντευξη, ότι οι απαντήσεις μου δεν έχουν βεβαιότητα. Το τοπίο της ύπαρξης είναι θολό για μένα.

Λοιπόν δεν μπορώ να απαντήσω. Είναι σα να ρωτάς τη χύτρα πως έφτιαξε το φαγητό που περιέχει.

Ερ.: Πως ένας καλλιτέχνης μπορεί να φτάσει τη φόρμα της δημιουργίας του και να ακολουθήσει άλλους παράλληλους δρόμους;

Απ.: Με τη μέθοδο «ΤΑ ΤΡΙΑ ΟΥ». Δηλαδή «ΚΟΥΤΟΥΡΟΥ».

Ερ.: Ποιες ήταν οι επιρροές που διαμόρφωσαν το μουσικό σας έργο;

Απ.: Πολλές. Άλλες τις γνωρίζω και άλλες όχι.

Ερ.: «ΛΑΙΚΕΔΕΛΙΚΑ». Ποια ήταν η συνταγή της δημιουργίας της και ποιο το μυστικό να περνάτε όλοι καλά, όπως διαπιστώναμε στις συναυλίες σας;

Απ.: Αφορμή για την δημιουργία της ήταν η ηχογράφηση της «Αγρύπνιας». Εκεί διαπιστώσαμε ότι η ομάδα τραβάει και είπαμε να το συνεχίσουμε με ζωντανές εμφανίσεις. Το ότι -όντως- περνούσαμε τις πιο πολλές φορές καλά οφείλεται κατά τη γνώμη μου σε δύο κυρίως παράγοντες.

Κατ' αρχήν το υλικό, γιατί αν δε γουστάρεις αυτό που παίζεις, θα σε προδώσει στα μάτια των ακροατών. Ο μουσικός είναι γυμνός. Κατά δεύτερον τον «αναρχικό» τρόπο Αυτοδιαχείρισης του Μουσικού Μορφώματος που κάθε φορά ξεπηδούσε πάνω στη σκηνή. Είτε από αδυναμία, είτε από θέση -όπως θέλω να πιστεύω- δεν ήθελα να περιορίζω τους μουσικούς δημιουργικά, με αποτέλεσμα αυτό που προέκυπτε κάθε φορά να είναι αρκούντως διαφοροποιημένο, ώστε να μην καταντάει βαρετό. Κάποιες φορές όμως αυτή η ασυδοσία οδήγησε σε κακές εμφανίσεις, αλλά οι περισσότερες ήταν από καλές και πάνω.

Ερ.: Τέλος εποχής γι αυτή τη μουσική παρέα ή θα υπάρχει και συνέχεια;

Απ.: Ποτέ μη λες «ποτέ».

Ερ.: Ποιο ή ποια μουσικά κομμάτια που έχετε ακούσει είπατε… μακάρι να το έγραφα;

Απ.: Είναι τόσα πολλά, που μόνο τυχερός μπορώ να νιώσω που τα έχω ακούσει.

Ερ.: Εδώ και αρκετά χρόνια ο Σωκράτης Μάλαμας είναι μόνιμος συνεργάτης σας ως ερμηνευτής. Να περιμένουμε στο μέλλον κάποια δουλειά από κοινού;

Απ.: Το μόνο που σίγουρα δεν πρόκειται να γίνει είναι να ερμηνεύσω εγώ τραγούδια του Σωκράτη.

Ερ.: Πρόσφατα σ' ένα άρθρο διάβασα πως είχε μελοποιήσει ο Μάνος Λοϊζος δικούς σας στίχους. Υπάρχει κάποια πρόταση γι αυτό το υλικό;

Απ.: Μέχρι στιγμής έχω ακούσει μόνο πρωτόλειες προσεγγίσεις και όχι τα ολοκληρωμένα τραγούδια που ήξερα ότι είχε ετοιμάσει ο Μάνος. Αν βρεθούν, κάτι θα γίνει.

Ερ.: Έχετε αρκετές αναφορές στα τραγούδια σας για ιστορίες και μέρη της Θασσαλίας. Τι σημαίνει αυτός ο τόπος για εσάς;

Απ.: Όπου και να ζει κανείς θα ρθει σε συνομιλία με το εξωτερικό περιβάλλον. Αν τον βοηθήσουν και τα εσωτερικά τοπία, μπορεί να το μετουσιώσει σε τέχνη.

Ερ.: Σε ένα από τα τραγούδια σας γίνεται αναφορά στον Πορτογάλλο συγγραφέα Φερνάντο Πεσσόα. Ποιο ήταν το βιβλίο που σας έδωσε το ερέθισμα;

Απ.: Ήταν το «βιβλίο της ανησυχίας».

Ερ.: Πείτε μας κάποια βιβλία που θα ξαναδιαβάζατε με χαρά.

Απ.: Το «Σιντάρτα» του Έσσε, «Το αστείο» του Κούντερα, τα βιβλία του Ντοστογιέφσκυ, «Ο Μικρός Νικόλας» του Γκοσίνι, βιβλία του Πιραντέλλο, του Καρούζου, τα «ποιήματα του Αλμπέρτο Καέϊρο» του Πεσόα και πολλά άλλα.

Ερ.: Ποιος είναι ο λόγος που θα διαλέγατε ένα βιβλίο ανάμεσα σε άλλα;

Απ.: Από μια κριτική που μου κέντρισε το ενδιαφέρον ή -για την ποίηση- αν ξεφυλλίζοντας το συντονιστώ με τον ποιητή…

Ερ.: Πως ενημερώνεστε για τις νέες κυκλοφορίες των βιβλίων (Έντυπα-TV-Ραδιόφωνο κ.λ.π.);

Απ.: Από τις κριτικές των εφημερίδων.

Ερ. Ποια θα είναι τα επόμενα δισκογραφικά σας σχέδια για το εγγύς μέλλον;

Απ.: Ένας ή δύο δίσκοι μέχρι το τέλος της χρονιάς.

Σας ευχαριστώ πολύ