ΣYNENTEYΞH TYΠOY ΘANAΣHΣ ΠAΠAKΩΣTAΣ / HΛIAΣ IΩΣHΦIΔHΣ / AΓΓEΛOΣ KOBOTΣOΣ
Οι εναλλακτικοί τρόποι ζωής και τα οικολογικά ζητήματα και μηνύματα βρέθηκαν στο προσκήνιο της συνέντευξης Τύπου που έδωσαν από κοινού οι ¸λληνες κινηματογραφιστές Θανάσης Παπακώστας (Στα κέρατα του ταύρου), Ηλίας Ιωσηφίδης (Η πολιτεία των πουλιών) και Άγγελος Κοβότσος (¸βγα ήλιε, κάτσε ήλιε) την Παρασκευή 23 Μαρτίου, στο πλαίσιο του 9ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα.
«Είναι μια ταινία με την οποία θέλησα να κάνω μια ‘δήλωση’, να εκφράσω τις δικές μου, προσωπικές απόψεις γύρω από την αισθητική και τον πολιτισμό. Θέλησα να την κάνω στον δικό μου χρόνο για να μπορέσει να εκτυλιχθεί ανεμπόδιστα και να ωριμάσει. Γι’ αυτό και δεν είναι ακριβώς ούτε ντοκιμαντέρ, ούτε μια απλή ταινία, νομίζω ότι δεν εμπίπτει σε νόρμες», υποστήριξε ο Θανάσης Παπακώστας μιλώντας για την ταινία του, η οποία, όπως τόνισε, δεν αποτελεί ακριβώς ένα κινηματογραφικό πορτρέτο του συνθέτη Θανάση Παπακωνσταντίνου. «Η μουσική του Θανάση Παπακωνσταντίνου μου άρεσε ανέκαθεν, κι έτσι μπήκα στη διαδικασία ν’ ασχοληθώ μαζί του. ¼μως δεν είχαμε κατά νου απ’ την αρχή να κάνουμε αυτό που τελικά δημιουργήσαμε. H είσοδος της μπάντας του στο σκηνικό λειτούργησε καταλυτικά για το τελικό αποτέλεσμα». Σχολίασε, επίσης, την εμπειρία που αποκόμισε από τη δημιουργία της ταινίας, λέγοντας ότι στην πορεία ανακάλυψε πως ήθελε να ξεφύγει από τον καθιερωμένο τρόπο παραγωγής, με τις στενές προθεσμίες, τους σφιχτούς προϋπολογισμούς και τις καθιερωμένες αφηγηματικές και αισθητικές φόρμες. «Η ταινία έγινε χωρίς καθόλου χρήματα, με τη βοήθεια φίλων, και με λήψεις τόσο από συμβατικές, όσο και από DV κάμερες, για να μπορέσουμε στη συνέχεια να συνθέσουμε το υλικό όπως μας καθοδηγούσε το κάθε τραγούδι, δηλαδή με διαφορετικούς τρόπους και διαφορετική αισθητική, εκεί όπου μπερδεύονται οι φόρμες μεταξύ τους», δήλωσε χαρακτηριστικά. Aναφερόμενος στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ο Θανάσης Παπακώστας το χαρακτήρισε «λύτρωση» για τον ίδιο: «¸χοντας ακολουθήσει μια τελείως διαφορετική οδό στην παραγωγή, εγκλωβίστηκα και κατέληξα να μην ξέρω τι να κάνω μ’ αυτή την ταινία», είπε με έμφαση και κατέληξε: «Στο Φεστιβάλ ανοίχτηκε μια πόρτα - ήθελα να ‘ξεφορτωθώ’ αυτό που κουβαλούσα και να το μοιραστώ με άλλους, κι εδώ μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία».
«Ο άνθρωπος ακολουθεί κατά γράμμα το ‘αυξάνεστε και πληθύνεστε και κατακυριεύσετε τον κόσμο’», είπε, παίρνοντας τη σκυτάλη της συζήτησης, ο Ηλίας Ιωσηφίδης και συμπλήρωσε: «Είναι πολύ σκληρή και αναίσθητη αυτή η στάση, ο άνθρωπος καταλήγει να λειτουργεί μέσα στη φύση όχι απλώς σαν διαχειριστής, αλλά σαν ιδιοκτήτης, γίνεται ένα καρκίνωμα, δεν αφήνει τίποτα όρθιο». Συνεχίζοντας, εξήγησε ότι είχε επισκεφθεί τον υγροβιότοπο της Kερκίνης πριν από 10 χρόνια: «Τότε είχα γνωρίσει για πρώτη φορά τη λίμνη και τους ανθρώπους της και αυτοί οι άνθρωποι ήταν η αφορμή για να κάνω την ταινία. Eπιστρέφοντας σήμερα, βρήκα ελάχιστο δάσος να έχει απομείνει, που κι αυτό αργοπεθαίνει, και μαζί μ’ αυτό, αργά αλλά σταθερά, θα λείψουν και τα πουλιά και τελικά θα χαθούν κι οι άνθρωποι. ¸χουμε, λοιπόν, το δικαίωμα να μπαίνουμε στο ζωτικό χώρο των άλλων πλασμάτων;», αναρωτήθηκε ο ¸λληνας κινηματογραφιστής.
«Είναι μια ταινία για ανθρώπους που καθημερινά, απ’ την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου – και σ’ αυτό αναφέρεται ο τίτλος της ταινίας ¸βγα ήλιε, κάτσε ήλιε, μια φράση του ίδιου του πρωταγωνιστή – παλεύουν για το βιοπορισμό τους, χωρίς να γκρινιάζουν, απλώς επειδή είναι δημιουργικοί. Δεν είναι μια ταινία που σκοπεύει να προκαλέσει οίκτο», δήλωσε με τη σειρά του ο Άγγελος Κοβότσος. Eίπε πως γνώρισε τους πρωταγωνιστές του - τα μέλη της οικογένειας Kαμπόσου, μοναδικούς κατοίκους του μικρού νησιού Λέβιθα, ανάμεσα σε Λέρο, Πάτμο, Αμοργό και Αστυπάλαια - το 1999, όταν κατά τη διάρκεια της δημιουργίας μιας σειράς ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ με τίτλο Άγονη Γραμμή, πέρασε ελάχιστες ώρες στο νησί: «Eίδα τότε τον Δημήτρη Kαμπόσο να σκύβει πάνω απ’ το μοναδικό πηγάδι του νησιού και να δροσίζει με το νερό το μέτωπό του και του ζήτησα να τον κινηματογραφήσω. Με πήγε σπίτι του και μέσα σε 3 ώρες μου διηγήθηκε την ιστορία της ζωής του». Μιλώντας πιο αναλυτικά για το ζήτημα της αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στον κινηματογραφιστή και τους πρωταγωνιστές του, ο Άγγελος Κοβότσος σημείωσε ότι όταν η ιστορία τελειώνει και ο κινηματογραφιστής φεύγει από τη ζωή των χαρακτήρων έχοντας δημιουργήσει μια φιλική σχέση, είναι ένα είδος προδοσίας. Kαταλήγοντας, επεσήμανε ότι αυτό που έχει σημασία για τον ¸λληνα δημιουργό σε ένα Φεστιβάλ όπως αυτό, είναι η προβολή ξένων ταινιών: «Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις τι συμβαίνει στο εξωτερικό και να μαθαίνεις τι αντιμετωπίζουν οι ξένοι κινηματογραφιστές, σε σχέση με τα όσα αντιμετωπίζεις εσύ».