Συνέντευξη στο ηλεκτρονικό περιοδικό "Ιστολόγιο Κρανέα Ελασσόνας"
«Η τέχνη είναι για να σε κάνει να θυμάσαι»
Συνέντευξη στο Χρήστο Γκουνέλα, Θεολόγο-Μουσικό
Χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς δημιουργούς και στιχουργούς των τελευταίων χρόνων (είκοσι χρόνια στη δισκογραφία), και μάλιστα και από τα χείλη του Εθνικού μας Νιόνιου, του Διονύση Σαββόπουλου.
Η αγάπη του κόσμου γεμίζει τους χώρους των Συναυλιών του για να ακούσουν τα τραγούδια του. Μικροί, μεγάλοι ακούς να τον αποκαλούν με το μικρό του όνομα: «Θανάση». Απλός, άμεσος και με σοβαρή άποψη κερδίζει αμέσως τους συνομιλητές του, όπως κέρδισε και εμάς. Ό,τι και να πούμε, ό,τι και να γράψουμε ορίζοντας τον άνθρωπο, πιστεύουμε ότι τον περιορίζουμε.
Έχουμε τη χαρά και τη μεγάλη τιμή να συνομιλούμε με το Θανάση Παπακωνσταντίνου σε μια συνέντευξη που ευγενώς μας παραχώρησε λίγο πριν τη Συναυλία στην Κρανιά στις 8 Μαρτίου 2013 και τον ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για αυτή τη συνέντευξη. Να πούμε βεβαίως ότι η αξέχαστη Συναυλία που αφιλοκερδώς έδωσε ο Θανάσης έγινε και με σκοπό την ενίσχυση του Μορφωτικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου της Κρανιάς. Ρωτήσαμε λοιπόν το Θανάση για τις δημιουργίες του, τις εμπνεύσεις του, την Τέχνη, την κρίση που ζούμε, τη ζωή και το θάνατο και άλλα ακόμη.
- Θανάση καλώς ήρθες στο χωριό του πατέρα σου, την Κρανιά.
- Καλώς σας βρήκα.
- Πώς αισθάνεσαι κατ' αρχήν που ήρθες στο χωριό; Στο χωριό των παππούδων, του πατέρα σου…
- Βέβαια έχω κάποιες αναμνήσεις… Εγώ δεν μεγάλωσα εδώ, δεν έχει σημασία όμως… έχω ακούσει τόσα πολλά κατ' αρχήν από τον πατέρα μου… Μου αρέσει παρ' ότι είναι σκληρός ο τόπος, δηλαδή το περιβάλλον, εξ' ου και Ξηροκρανιά. Παλιά θυμάμαι η γιαγιά μου είχε στο σπίτι μέσα ένα πηγάδι απ' όπου βγάζανε νερό, δεν υπήρχε νερό γενικά. Ναι έχω πολύ ωραίες αναμνήσεις και μάλιστα μπορώ να σου πω ότι κάποιες εικόνες έχουν περάσει και στα τραγούδια. Ας πούμε σ' ένα τραγούδι που λέγεται «οι καλογέροι» μια από τις αφορμές για να το γράψω -γιατί για να γραφτεί ένα κομμάτι, τα λόγια τουλάχιστον, δεν είναι κατ' ανάγκη μόνο μια ιδέα, έρχονται πάρα πολλά πράγματα, πολλές εικόνες και ετοιμάζεται ένα κομμάτι. Λοιπόν, μια βασική εικόνα ήταν από δω απ' την Κρανιά, απ' την πόρτα που είχε η γιαγιά μου, την εξώπορτα της αυλής. Θυμάμαι να έχει χιόνι έξω και για να ανοίξεις την πόρτα έπρεπε να βάλεις ένα σιδεράκι να σηκώσεις το μάνταλο από μέσα για ν' ανοίξει η πόρτα και αυτή λοιπόν την εικόνα την πέρασα μέσα στο τραγούδι. Ίσως και άλλα… Γενικά οι αναμνήσεις μου από δω είναι πάρα πολύ καλές, αφού ήμουνα παιδί… Τα παιδιά τις περισσότερες φορές οι αναμνήσεις που έχουν είναι καλές.
- Ερχόσασταν τακτικά σαν οικογένεια;
- Όχι πολύ συχνά, δεν μπορώ να πω πολύ συχνά. Περισσότερο πήγαινα στην Ελασσόνα, όπου εκεί γεννήθηκα και έζησα τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής μου και εκεί ζούσε η άλλη η γιαγιά μου, απ' το Λουτρό που είναι, Μπλιώνα στο γένος, Μπλάντα στον άνδρα της. Συνήθως πήγαινα στην Ελασσόνα που μου άρεσε και εκεί πάρα πολύ. Στην Κρανιά ερχόμουνα λιγότερο. Και στο Λουτρό ακόμα λιγότερο.
- Μια που είπαμε, Θανάση, για τις πηγές έμπνευσης, βλέπουμε σε πολλά τραγούδια π.χ. «Ανδρομέδα», «οι γριές» και άλλα να αποτελεί πηγή έμπνευσης για σένα ο τόπος μας, δηλαδή η ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας και της Λάρισας.
- Ναι, είναι τα ακούσματα… Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι μ' άγγιξαν ποιήματα του Χρήστου του Μπράβου που είναι από τη Δεσκάτη, όπως το «Α.Μάνθος» και άλλο δικό του ποίημα. Αυτές οι εικόνες είναι βαθιά χαραγμένες μέσα μου, δε φεύγουν βέβαια.
- Όταν γράφεις ποίηση, γιατί ποίηση είναι…
- Εντάξει τι να πω, ξέρω 'γω… δεν ξέρω, αυτό θα το δείξει η αυτοψία, η ιστορία… (γέλιο)
- Πώς εμπνέεσαι εκείνη την ώρα; Είναι δύσκολο πράγμα…
- Το ωραίο είναι ότι είναι ακαθόριστο, δεν υπάρχουν κανόνες…
- Ούτε φαντάζομαι μπορείς να πεις ότι τώρα θα κάτσω και θα γράψω…
- Αν το πεις αυτό, «θα κάτσω και θα γράψω», το 'χεις χάσει το παιχνίδι. Όσο πιο ελεύθερα πηγάζει από μέσα η έμπνευση, όταν υπάρχει (ενν. η έμπνευση), τόσο πιο μεγάλη δύναμη έχει αυτό που βγαίνει. Όσο το κατευθύνεις εσύ, τόσο το αποδυναμώνεις. Δεν το κάνω αυτό ποτέ. Τι θα πει «θα κάτσω και θα γράψω». Μπορεί να πω κάποια στιγμή «θα κάτσω και θα γράψω», αλλά τι κάνω όμως, για να μου δημιουργηθεί ένα περιβάλλον που μπορεί να με συγκινήσει και να μου ανοίξει την πύλη για την έμπνευση: βάζω ας πούμε μουσική, μουσική που μ' αρέσει. Η μουσική λοιπόν δημιουργεί τα δικά της συναισθηματικά τοπία και εκεί μπορεί να ενταχθείς και να βγάλεις λόγο. Και είναι σχετικά πιο δόκιμο και εύκολο να γράψεις λόγια, να πεις ότι θα καθίσω τώρα, θα έχω την κατάλληλη μουσική και αυτά… και μπορεί να βγει κάτι ως αναφορά το λόγο, αλλά ως αναφορά τη μουσική άμα το πεις αυτό δεν κάνεις τίποτα. Η μουσική επειδή είναι κάτι πιο ακαθόριστο και πρωτογενές πράγμα, ή έρχεται ή δεν έρχεται, όσο και να «χτυπιέσαι»… Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι πρέπει να είσαι τελείως χαλαρός και ξαφνικά να σου 'ρχεται. Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση.
- Είχα διαβάσει σε μια άλλη συνέντευξή σου, που λες ότι μέσα σου «κουβαλάς» τα ακούσματα, που είναι από ανθρώπους που έζησαν πολύ πριν από μας και που περνάν από γενιά σε γενιά. Αυτό -να το πω κιόλας- μας δείχνει πόσο ταπεινός είσαι ως δημιουργός.
- Γενικότερα, όχι μόνο τα ακούσματα τα μουσικά. Εγώ πιστεύω ότι το ανθρώπινο είδος όπως κινείται από την αρχή της ύπαρξής του μέχρι δεν ξέρω που θα φτάσει, όλες του οι μεγάλες στιγμές που βιώνει το ανθρώπινο είδος δε χάνονται. Κάπου -η αίσθησή μου τώρα είναι αυτό, ακούγεται παλαβό, αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος διαισθητικά ότι ισχύει- οι μεγάλες του στιγμές δεν χάνονται. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτό, η αποθήκη όλων αυτών των στιγμών είναι το συλλογικό ασυνείδητο. Υπάρχουν λοιπόν εικόνες, υπάρχουν συναισθήματα, που μπορεί να υπήρξαν πριν από χίλια χρόνια ή ένας προϊστορικός άνθρωπος να έζησε κάτι πολύ συγκινητικό και αυτό να μην έχει χαθεί, μπορεί να υπάρχει μέσα στο συλλογικό ασυνείδητο, στον πυθμένα του, και απλά σε κάποιους ανθρώπους δόθηκε ένα χάρισμα, ας πούμε, να «κρατάνε περισσότερο την αναπνοή τους», να «βουτάνε» στο συλλογικό ασυνείδητο και να ανασύρουν στην επιφάνεια πράγματα που υπάρχουν ή υπήρχαν. Και γι' αυτό μπορούν να συγκινηθούν και άλλοι άνθρωποι γιατί το συλλογικό ασυνείδητο είναι αυτό που μας ενώνει όλους. Εμείς νομίζουμε ότι είμαστε αποκομμένοι ο ένας από τον άλλον, ξεχωριστοί, αλλά δεν είναι έτσι. Και τα νησιά άμα τα δει κανείς, ας πούμε, φαίνεται ότι είναι ξεχωριστά. Αν πάρεις όμως και ρουφήξεις μ' έναν τρόπο τη θάλασσα από κάτω συνδέονται. Έτσι αυτό που μας συνδέει εμάς λοιπόν είναι το συλλογικό ασυνείδητο.
- Τι είδους μουσικά ακούσματα έχεις; Φαντάζομαι ρεμπέτικα…
- Ακούω πάρα πολλά πράγματα, πάρα πολλά. Δεν έχω στεγανά. Αφήνω την καρδιά μου ελεύθερη. Έχω κάποιο αισθητικό κριτήριο βέβαια, έτσι; Δηλαδή πολύ γρήγορα καταλαβαίνω τι είναι αυτό που μ' αρέσει και τι είναι αυτό που δεν μ' αρέσει. Μου ταιριάζει ή όχι. Αλλά ακούω πάρα πολλά πράγματα. Από Παράδοση… Θεωρώ την Παραδοσιακή Μουσική…
- Αδικημένη…
- Όχι, ό,τι πιο σπουδαίο έχει υπάρξει…
- Αδικημένη από τους Νεοέλληνες εννοώ…
- Ε, κοίταξε επειδή παίζω, ας πούμε στις συναυλίες και αυτά, δεν είναι ακριβώς έτσι… Υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που γουστάρει πάρα πολύ, νέοι άνθρωποι, που τους αρέσει πάρα πολύ. Υπάρχουν ειδικά περιοχές που η παράδοση είναι ζώσα και τώρα. Στην Κρήτη για παράδειγμα, η Παράδοση είναι ζώσα. Ναι, εντάξει, εδώ στα μέρη μας, ξέρω δεν είναι τόσο.
- Δεν είναι, ναι.
- Και σε άλλα μέρη. Στην Ήπειρο επίσης θα έλεγα ότι είναι και εκεί ζώσα. Η Παραδοσιακή μας μουσική είναι φοβερή, πολυποίκιλη… Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα που έχει τόσες διαφορετικές και σπουδαίες παραδοσιακές μουσικές. Και ρεμπέτικα και τέτοια ακούω…
- Συνδέονται βέβαια…
- Ναι, αλλά η Παραδοσιακή Μουσική, η Δημοτική Παράδοση ας πούμε, εμένα είναι η μόνη μουσική που με κάνει να κλάψω. Ας πούμε με τα ρεμπέτικα μπορώ να γλεντήσω, να 'ρθω σε έκσταση, αλλά να συγκινηθώ βαθιά μόνο η Δημοτική Παράδοση μπορεί να το κάνει αυτό. Αλλά ακούω και σύγχρονα πράγματα. Ακούω και σύγχρονη, κλασική minimal μουσική, ακούω και αυτό που λένε rock, ακούω και ελληνικά… Δεν έχω στεγανά.
- Κακή μουσική κατά τη γνώμη σου δεν υπάρχει.
- Δεν υπάρχει καλή και κακή τέχνη. Υπάρχει η Τέχνη και η μη τέχνη. Δηλαδή τα «σκουπίδια» που θέλουν να πλασαριστούν σαν Τέχνη, αλλά δεν είναι. Η Τέχνη έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Η Τέχνη σου αλλάζει τη ζωή, κατ' αρχήν, προς το καλύτερο. Η Τέχνη είναι στοχασμός πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση, σε βοηθά να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Αυτό είναι ένα βασικό κριτήριο για το τι είναι τέχνη και τι δεν είναι. Κατάλαβες; Δεν είναι τέχνη ας πούμε αυτά τα «σκουπίδια» που μπαίνουν από το ένα αυτί και βγαίνουν από το άλλο έτσι μόνο και μόνο για να… τίποτα έτσι για να ξεχνιέται ο άνθρωπος. Η τέχνη δεν είναι για να σε κάνει να ξεχνάς, η Τέχνη είναι για να σε κάνει να θυμάσαι. Ακόμα και αν δεν είσαι καλά σε κάνει να θυμάσαι ότι δεν είσαι καλά, γιατί μόνο έτσι μπορείς να αλλάξεις κιόλας τη ζωή σου προς το καλύτερο.
- Να σε ρωτήσω τώρα, Θανάση, για την κρίση που ζούμε στην Ελλάδα. Πρόκειται για οικονομική κρίση, αλλά έχει και ερείσματα πνευματικά.
- Ναι, εννοείται αυτό το πράγμα. Νομίζω ότι πάντοτε συνέβαινε. Οι παλαιότεροι έχουν βιώσει αυτές τις καταστάσεις, εμείς τις βιώνουμε τώρα και είναι κάπως για μας πρωτόγνωρα τα πράγματα. Αν και προσωπικά -ας πούμε- όλη μου την παιδική ηλικία την πέρασα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Με λάμπες πετρελαίου μεγάλωσα και διάβαζα. Και επειδή δεν είχαν να μας δώσουν φαγητό, για να μας κοροϊδέψουν για παράδειγμα να μην τρώμε πολύ τυρί, μας έλεγαν «μην τρως πολύ τυρί βγαίνει από το κεφάλι» (γέλιο). Έβρισκαν λοιπόν διάφορα τεχνάσματα γιατί δεν είχαν να μας δώσουν. Θέλω να πω ότι τα 'χω ξαναβιώσει αυτά. Και πολύ περισσότερο οι μεγαλύτεροι που βιώσαν και τους πολέμους και όλα αυτά. Εκείνο όμως που αναγνωρίζω είναι ότι γίνεται μια μεγάλη αδικία. Την αστοχία και την πλεονεξία του χρηματοπιστωτικού συστήματος προσπαθούν να τη φορτώσουν στον απλό τον κόσμο, ο οποίος το μόνο που μπορώ να πω ότι «έφταιξε» είναι ότι αρκετοί από μας ζούσαν με παραπάνω πράγματα από αυτό που μπορούσαν. Δηλαδή έκαναν ζωή πιο πάνω από τις δυνατότητές τους και ξαφνικά τώρα βρέθηκαν ξεκρέμαστοι. Κατά τα άλλα όμως γίνεται κατά βάση κάτι πολύ άδικο. Ποιά είναι η λύση τώρα; Μια βασική λύση είναι να φύγει πολύς κόσμος από την Αθήνα, η μισή Ελλάδα τουλάχιστον είναι στην Αθήνα και παρέχει υπηρεσίες… Σε ποιούς θα παρέχει υπηρεσίες. Δεν υπάρχει η δυνατότητα πλέον πέντε εκατομμύρια Έλληνες να παρέχουν υπηρεσίες. Θα πρέπει λοιπόν πολύς κόσμος να γυρίσει πίσω στην επαρχία και να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα, την κτηνοτροφία, τη γεωργία, τον τουρισμό και μετά από δεκαπέντε-είκοσι χρόνια να είμαστε σε καλύτερη φάση.
- Πιστεύεις δηλαδή ότι θα βγούμε πιο δυνατοί τελικά από την κρίση ή θα είμαστε στα ίδια πάλι… απλά θα «σερνόμαστε»;
- Τίποτα δεν είναι απόλυτα κακό και τίποτα απόλυτα καλό. Μέσα απ' αυτή τη διαδικασία βλέπω ήδη κόσμο να έρχεται πιο κοντά, να είναι αλληλέγγυοι ο ένας στον άλλον. Βλέπουμε βέβαια και το αντίθετο, δηλαδή η οργή που υπάρχει να στρέφεται κατά τη γνώμη μου σε λάθος δρόμο, όπως ας πούμε στην υπερψήφιση της Χρυσής Αυγής. Η οργή θα πρέπει να είναι δημιουργική, δεν πρέπει να στραφεί στη βία. Είναι ανάγκη να στραφεί σε δημιουργικά θέματα και να δείξουμε αλληλεγγύη και συντροφικότητα μεταξύ μας για να τα βγάλουμε πέρα.
- Πάνω σ' αυτό πιστεύεις ότι οι πνευματικοί άνθρωποι, οι μουσικοί, οι καλλιτέχνες… γενικά…
- Δεν υπάρχει κατά τη γνώμη μου «πρέπει», δηλαδή αν μπει το «πρέπει» τα καταστρέφει όλα. Αν κάποιος αισθάνεται την ανάγκη να παρεμβαίνει ας το κάνει.
- Είναι ανάγκη να παίξουν (ενν. οι πνευματικοί άνθρωποι) κάποιο ρόλο έτσι δεν είναι;
- Αν κάποιος δεν αισθάνεται την ανάγκη δεν χρειάζεται να το κάνει. Και μόνο το να είσαι αυθεντικός σ' αυτό που κάνεις, από μόνο του αυτό στηρίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια…
- Να σου βγαίνει πηγαία…
- Ναι, μόνο αυτό, μόνο να έχεις αυθεντικότητα και να μην είσαι ψεύτικος είναι καλό -και μόνο αυτό- για την κοινωνία. Κατά τη γνώμη μου ένας πνευματικός άνθρωπος, ένας συγγραφέας ή ένας φιλόσοφος θα πρέπει να βγει και να πει κάποια πράγματα -εάν έχει να πει. Ένας ας πούμε που γράφει τραγούδια για παράδειγμα δεν πρέπει κατ' ανάγκη να μιλάει -μπορεί και να μην ξέρει να «μιλάει», δηλαδή…
- Μιλάει μέσα από τα τραγούδια του… μέσα από την Τέχνη του…
- Ναι, ναι, αν εκεί είναι αυθεντικός τότε αυτό από μόνο του αρκεί. Τώρα όμως αν έχει την ανάγκη, ας κάνει και μια παρέμβαση πιο ξεκάθαρη.
- Να πάμε τώρα λίγο Θανάση και σε θέματα ζωής, έτσι… φιλοσοφικά θα έλεγα…
- Εγώ δεν είμαι φιλόσοφος όμως…
- Μέσα από τα τραγούδια σου βλέπω όμως ότι φιλοσοφείς πολλές φορές…
- (γέλιο)… εντάξει…
- Σαν άνθρωπος φοβάσαι κάτι; Φοβάσαι το θάνατο ας πούμε;
- Σαφώς. Ο θάνατος κατ' αρχήν είναι βασικό στοιχείο στη στιχουργία τη δικιά μου. Δηλαδή αν καθίσω και τα μετρήσω μπορώ να σου πω ότι κοντά στα μισά από αυτά που έχω κάνει λίγο ή πολύ έχουν να κάνουν με το θάνατο ή με το χρόνο που και αυτός…
- Με τη φθορά…
- Με τη φθορά γενικότερα να το πούμε έτσι. Σαφώς μ' απασχολεί βαθιά, αλλά νομίζω ότι επίσης μια λειτουργία της Τέχνης είναι αυτή: να κάνει πιο οικείες στον άνθρωπο τις μεγάλες και δύσκολες αυτές στιγμές, που ο θάνατος είναι η πιο μεγάλη στιγμή στον άνθρωπο. Πρέπει λοιπόν (ενν. η Τέχνη) να το κάνει πιο οικείο και αν γίνει πιο οικείο πλέον δε θα μας βασανίζει και τόσο. Είναι κάτι (ενν. ο θάνατος) που ο νους μας δεν το δέχεται. Είναι χαρακτηριστικό το κομμάτι «οι γριές» που το 'χω γράψει ακριβώς γι' αυτό το λόγο και πως κυρίως στην ύπαιθρο, στην επαρχία ο άνθρωπος είναι πιο σωστός στην αντιμετώπιση του θανάτου. Οι άνθρωποι των πόλεων φοβούνται πολύ περισσότερο το θάνατο. Ο άνθρωπος της υπαίθρου βλέπει το θάνατο κάθε χρονιά. Ο γεωργός, ας πούμε αυτός που έχει ένα αμπελάκι, βλέπει τη ζωή και το θάνατο κάθε χρόνο. Το ίδιο και οι άλλοι για παράδειγμα οι κτηνοτρόφοι… όλοι ας πούμε. Οπότε δεν είναι τόσο έντρομη η συμπεριφορά τους απέναντι στο θάνατο. Οι άνθρωποι των πόλεων προσπαθούν να το εξορκίσουν πολύ… (γέλιο) πολύ περισσότερο αυτό. Και μένα προσωπικά εννοείται ότι μ' απασχολεί η ανυπαρξία…
- Πιστεύεις ότι μετά θάνατον υπάρχει κάτι, δεν υπάρχει κάτι… τώρα βέβαια σου κάνω μια προσωπική ερώτηση…
- (γέλιο) Δεν το ξέρω αυτό…
- Γιατί όλοι οι άνθρωποι πιστεύω πολλές φορές έχουμε τις αμφιβολίες μας. Η αμφιβολία είναι συνυφασμένη με την ανθρώπινη φύση.
- Ναι… Δεν το ξέρω… (ενν. για τον εάν υπάρχει κάτι μετά)Προσωπικά δεν έχω νοιώσει το θρησκευτικό συναίσθημα, την ύπαρξη του Θεού ας το πούμε ή έστω με τη μορφή που υπάρχει γύρω μας μέσα απ' τις θρησκείες. Θα έλεγα ότι είμαι άθρησκος κατά κάποιο τρόπο, οπότε οι αγωνίες μου είναι ακόμα μεγαλύτερες, αλλά θα μπορούσα να απαντήσω εδώ με τον ωραίο τρόπο που απάντησε ο Γούντι Άλεν που είπε: «Δεν πιστεύω στη μετά θάνατον ζωή, αλλά καλού-κακού θα πάρω και μια αλλαξιά ρούχα μαζί μου». (γέλιο) Κατάλαβες; Δηλαδή ποτέ κανείς δεν είναι σίγουρος…
- Τίποτα, ναι…
- Πιθανώς… κάτι να μένει από μας. Ούτως ή άλλως ανακυκλωνόμαστε δηλαδή, η ύλη δε χάνεται… δε χάνεται. Γίνεται ενέργεια, η ενέργεια γίνεται ύλη… Δηλαδή τα κόκκαλά μου όταν θα μπω στο χώμα και όταν θα σαπίσει το σώμα μου θα μπουν τα σκουλήκια θα κάνουν κοπριά και από την κοπριά θα βλαστήσει ένα λουλούδι… Κατάλαβες; Τίποτα δεν χάνεται απολύτως. Το βασικό είναι το εξής: εάν έχουμε επίγνωση, ακόμα και όταν υπάρχει κάτι… αν έχουμε επίγνωση του παρελθόντος και των όσων έχουμε ζήσει, γιατί αν ξαναυπάρχουμε και δεν έχουμε επίγνωση της προηγούμενής μας ύπαρξης είναι θάνατος αυτό. Δηλαδή αν δω σε μια άλλη ζωή τη μάνα μου -ξέρω 'γω- και δεν την αναγνωρίσω τότε τι νόημα έχει; Είναι σαν να μη γνωρίζει ο ένας τον άλλον… σαν να μην είχα ζήσει πριν… Κατάλαβες;
- Να κλείσουμε Θανάση αυτή τη συνέντευξη με μια τελευταία ερώτηση: Βλέπω πάρα πολύ στο internet και γενικά ότι πάρα πολύς κόσμος σ' αγαπάει πραγματικά και μάλιστα πολλοί νέοι άνθρωποι. Είσαι από τους πιο αγαπημένους καλλιτέχνες. Τι έχεις να πεις γι' αυτό;
- Αυτό το βλέπω εγώ περισσότερο στις ζωντανές εμφανίσεις, γιατί μέσα από το διαδίκτυο έχω ακούσει και πολύ άσχημα λόγια για μένα, φοβερά, φοβερά άσχημα λόγια. Το διαδίκτυο έχει αυτό το πράγμα: ότι μπορείς ανώνυμα να γράψεις το καθετί δηλαδή, και να καταστρέψεις και ανθρώπους.
- Γίνεται και «σκουπιδότοπος» πολλές φορές…
- Πάρα πολύ, πάρα πολύ… γράφονται πράγματα που δεν ισχύουν, ψεύδη… Ο καθένας βγάζει τους προσωπικούς του δαίμονες. Επειδή δεν μπορεί να τους διαχειριστεί ρίχνει το φταίξιμο σε άλλους και έτσι λοιπόν γίνεται “μύλος”. Θα προτιμούσα δηλαδή να μην υπήρχε η ανωνυμία μέσα στο διαδίκτυο. Θα πεις όμως πώς θα κατοχυρωθεί αυτό. Δεν γίνεται. Εντάξει, έχει και πολλά καλά (ενν.το διαδίκτυο) έχει και αρκετά άσχημα. Θα πρέπει απλά ο κόσμος να είναι υποψιασμένος και να μη δέχεται αβλεπεί ό,τι διαβάζει… ότι ντε και καλά ισχύει. Έτσι; Πόσο μάλλον όταν σ' αυτό βάζουν και εικόνες “χαλκευμένες”, ψεύτικες. Θα πρέπει ο αναγνώστης να έχει πολλές πηγές και πολύπλευρη ενημέρωση για να βγάλει ένα συμπέρασμα. Δεν θα πρέπει να «τσιμπάει» με το πρώτο.
- Ευχαριστώ πάρα πολύ Θανάση.
- (γέλιο)
- Σ' ευχαριστώ πολύ Θανάση από καρδιάς! Να είσαι καλά!
- (γέλιο) Να 'σαι καλά και συ!