(από την κυπριακή εφημερίδα \"Πολίτης\")

Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Χρειάζεται η παραδοξότητα στην τέχνη...

Με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου κουβεντιάσαμε την περασμένη Παρασκευή λίγες ώρες πριν πάει στο Red για να παίξει, αυτός και οι μουσικοί του. Αν και ο ίδιος παραείναι συνεσταλμένος και θεωρεί ότι δεν τα πολυκαταφέρνει στις συνεντεύξεις, η κουβέντα μας κύλησε μια χαρά. Απλά για ακόμη μια φορά διαπίστωσα ότι ο Θανάσης είναι μακράν ο καλύτερος δημιουργός μουσικής τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα. Είναι απίστευτα σεμνός και ήρεμος εξωτερικά, αλλά μέσα του είναι κοχλάζον ηφαίστειο που η λάβα του απλώνεται πάνω στη μουσική και τα λόγια που γράφει. Το βράδυ στη σκηνή του Red είχαμε την τύχη να δούμε να στήνει μαζί με τους μουσικούς και την εκπληκτική Μάρθα Φριντζήλα ένα οργιαστικό \"βαλκανικό πανηγύρι\", που κράτησε για τρεις ώρες. Τρεις ώρες απόλυτης μουσικής ευφροσύνης. Τρεις ώρες ενάργειας μουσικού λόγου σπάνιας ομορφιάς...


Θανάση, επιτέλους τα κατάφερες ν' απαλλαγείς από την \"εργολαβία\". Αν και παλιά δήλωνες ότι δεν θα ασχολιόσουν επαγγελματικά με τη μουσική;

Μάλλον, όταν το έλεγα αυτό θεωρούσα ότι δεν θα συμβιβαστώ για να επιβιώσω. Διότι η επαγγελματική σχέση με κάτι σε βάζει σε συμβιβασμούς. Από την πορεία μου όμως και από τους δίσκους που βγάζω, φαίνεται ότι δεν έχω συμβιβαστεί και ούτε πρόκειται να κάνω κάτι πιο εμπορικό για να βγάλω χρήματα.

Περίμενες ότι θα είχες αυτήν την πορεία; Βάζεις κάποιους στόχους;

¼χι, δε βάζω στόχους. Πηγαίνω στη ζωή στα κουτουρού όπως οι στάλες της βροχής που γίνονται ρυάκια. Αλλά, είναι αλήθεια ότι δεν περίμενα να συμβεί αυτό, αν και αυτό δεν έγινε απότομα αλλά σε βάθος χρόνου.

Τώρα σε φαντάζομαι σ' ένα δωμάτιο κλεισμένο με τις ώρες να συνθέτεις μουσική.

¸τσι είναι όπως τα λες. Δηλαδή, όσο περνά ο καιρός χειροτερεύει η κατάσταση. Υπάρχει μια μονομέρεια από μέρους μου, που μ' έχει απορροφήσει πάρα πολύ σε σημείο που έχω πάψει να διαβάζω. ¸χω αναρωτηθεί πολλές φορές αν έτσι χάνω τη ζωή μέσα από τα χέρια μου. Αλλά μπορεί να είναι και αυτό η ζωή.

Και η οικογένεια πως αντιδρά;
¼λη αυτή η ενέργεια που διοχετεύω προς τη μουσική, ως ένα σημείο, έχει επιδράσει αρνητικά στις σχέσεις μου. Αλλά ευτυχώς η γυναίκα μου έχει πολλή υπομονή μαζί μου και τα καταφέρνουμε να βαδίζουμε μαζί. ¼σον αφορά τα παιδιά, δεν ξέρω. Δεν τους έχω ρωτήσει από εμένα τι έχουν εισπράξει όλα αυτά τα χρόνια, αλλά βλέπω ότι είναι κανονικά παιδιά με ευαισθησίες. Σίγουρα δεν τους πρόσφερα αυτά που θα μπορούσα, αν έκανα κάτι άλλο. Τι να κάνω όμως; Από την άλλη μεριά σκέφτομαι ότι αν δεν έκανα αυτό που θέλω, θα ήμουν πολύ μίζερος σαν άνθρωπος και αυτό θα επιδρούσε πολύ περισσότερο αρνητικά στις σχέσεις μου με την οικογένεια.

Ακούγοντας το \"Η βροχή από κάτω\" μου έδωσε την αίσθηση των \"Λύκων\" του Αγγελάκα και ειδικά ο τρόπος που τραγουδάς. Αλλά και Γιάννης μου είπε ότι αφορμή για να κάνει το \"Από δω και πάνω\" ήταν η συνάντηση σας στον \"Βραχνό Προφήτη\". Υπάρχει κάποια αλληλεπίδραση;
Α... επειδή ψιθυρίζω. Δεν ξέρω. Τα περισσότερα κομμάτια προϋπήρχαν πολύ πριν κάνει ο Γιάννης τις \"Ανάσες των λύκων\". Τώρα για το χαμηλόφωνο τραγούδισμα κάποια πράγματα έγιναν από ανάγκη. Το πρώτο κομμάτι το \"Βάλια Γκάλντα\" που ακούγεται σαν μουρμουρητό, το γράψαμε σε λάθος τόνο και η Μάρθα δεν μπορούσε να το πει, οπότε αναγκάστηκα να το πω τόσο χαμηλά. ¸να άλλο κομμάτι που μουρμουρίζω είναι τα \"Ορυχεία\". Αυτό το έκανα συνειδητά γιατί εγώ όταν περπατώ στο δρόμο τραγουδάω συνέχεια μέσα μου, αλλά καμιά φορά μου ξεφεύγει και βγαίνει και προς τα έξω. Αυτό ήθελα να το περάσω γιατί τα \"Ορυχεία\" είναι εξομολογητικό τραγούδι. Πολύ προσωπικό που σκεφτόμουν να μην το βάλω, ένα ξεγύμνωμα. Αλλά, λέω, ας το πάρει το ποτάμι.

Επειδή η \"Βροχή από κάτω\" είναι ένας δίσκος έξω από την καθιερωμένη φόρμα τραγουδοποιίας, η εταιρεία σου, ακούσαμε σε δυσκόλεψε;
Ισχύει αυτό, αλλά καταλαβαίνω και τις εταιρείες διότι είναι εμπορικές επιχειρήσεις που θέλουν να βγάλουν τα χρήματα που τοποθετούν. Ούτως ή άλλως, θα τον έβγαζα το δίσκο. Τώρα όσον αφορά το ύφος του δίσκου αυτό που πηγάζει από μέσα μου δεν το κατευθύνω κάπου. Μπορεί, υποσυνείδητα, να ήθελα ν' αποτινάξω από πάνω μου τα τελευταία στοιχεία του έντεχνου που μου καταλογίζουν, διότι με ενοχλεί πολύ αυτός ο όρος. Αλλά, εκ των υστέρων, κοιτάζοντας, μπορεί να το έκανα επειδή γύρω μας υπάρχει μεγάλη ένταση και ήθελα να κάνω κάτι χαμηλόφωνο. Ν' αναγκάσω κάποιους να σκύψουν πάνω σε αυτό να ακούσουνε. Τώρα, δεν ξέρω αν αυτό ακούγεται εγωιστικό, αλλά εγώ κάθομαι στο σπίτι μου και ακούω μουσική και μου αρέσουν πάρα πολύ και τα χαμηλόφωνα και τα δύσκολα. Ξέρεις, τι περιμένω γενικά από την τέχνη; Περιμένω να μου ανοίξει καινούργιους συναισθηματικούς κόσμους. Να μου δημιουργήσει καινούργια συναισθήματα. Να φωτίσει συναισθηματικές γωνιές που δεν ήταν φωτισμένες προηγουμένως. Χρειάζεται η παραδοξότητα στην τέχνη για να ανοίξουν και αυτές οι πόρτες, να φωτιστούν και αυτοί οι χώροι. Αυτό για μένα είναι μεγάλο δώρο στη ζωή και από την τέχνη αυτό αποζητώ περισσότερο.

Η τέχνη σε ταξιδεύει για λίγο εκτός της πραγματικότητας σου, αλλά μετά σε επιστρέφει σ' αυτό που είσαι και βιώνεις;

Η πραγματική τέχνη όχι. Η πραγματική τέχνη μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Μπορεί να σε βοηθήσει στο προσωπικό σου δρόμο για την ολοκλήρωση. Μπορείς να διαβάσεις κάτι και να σου αλλάξει την πορεία της ζωής σου. Εγώ ένιωσα για πρώτη φορά κοινωνικές ανησυχίες και άρχισα να αντιλαμβάνομαι κάποια πράγματα εκεί στην επαρχία όταν είδα δύο ταινίες το \"Ζ\" του Γαβρά και τον \"Πεταλούδα\". Αυτό το θεωρώ επίδραση της τέχνης σε μένα. Το ίδιο μπορεί να επιδράσει και ένα ηλιοβασίλεμα. Πρόσεξε όμως, δε βάζω την τέχνη πάνω από οτιδήποτε, όλα είναι ζωή.
Νομίζω, ότι ο άνθρωπος για να ελευθερωθεί και να ανακαλύψει το βαθύτερο νόημα της υπάρξεώς του πρέπει να πονέσει παρά πολύ. Να βυθιστεί μέσα του. ¼λα τα άλλα είναι υποβοηθητικά μέσα και μόνο...
¸χεις δίκιο. Στιγμιαία μπορεί να λυτρωθείς με την τέχνη. Αλλά αυτά δεν είναι λόγια δικά μου αλλά του ¸ριχ Φρομ που είπε ότι \"η τέχνη, η οικογένεια, οι φιλίες, ο έρωτας. ¼λα αυτά στιγμιαία μπορούν να σε καλύψουν\".
Ποια η ανάγκη σου τώρα, να κάνεις δίσκο με \"λαϊκά\" τραγούδια;

¼χι ακριβώς. Αυτή τη στιγμή δεν κάνω λαϊκό δίσκο. ¸χω κάποια λαϊκότροπα τραγούδια που θα βγουν αργότερα. Τώρα, ετοιμάζω ένα δίσκο με πιο συμβατικά τραγούδια, ας πούμε με φόρμα πιο συγκεκριμένη.
¸φυγε η βροχή και τώρα αρχίζει η ηλιοφάνεια;
Δεν ξέρω αν είναι θέμα καιρού, δεν είμαι σε μια κατεύθυνση μόνο. Μου έρχονται πράγματα από πολλές κατευθύνσεις και είναι κρίμα να μην τα βγάλω. Δικαιούνται κι αυτά να βγουν προς τα έξω. Ίσως να έφτασα σ' ένα όριο, αλλά μπορεί να κάνω και άλλα πράγματα και να οδηγηθώ ακόμα πιο πέρα από κει.
Γράφεις στίχους με αρχή μέση και τέλος που διηγούνται απλές ιστορίες. Και στίχους που δημιουργούν εικόνες συναισθημάτων. Μήπως από τη μια λειτουργεί ο \"λαϊκός\" Θανάσης και από την άλλη ο \"διανοούμενος\";
Είναι όπως τα λες. Οι ιστορίες με αρχή, μέση και τέλος μου αρέσουν πάρα πολύ, διότι είμαι επηρεασμένος από την παράδοση. Από την άλλη μεριά όταν δεν υπάρχει ιστορία, δεν πρέπει να υπάρχει βάρβαρη εκφορά του συναισθήματος, αλλά το συναίσθημα που νιώθεις μέσα σου πρέπει να το εκφράσεις με πολύ πλάγιο τρόπο, με εικόνες. Κοίταξε όμως, στην ουσία δεν είμαι και κανένας χοντρός διανοούμενος. Μου αρέσει να κάνω χίλια δυο πράγματα στην καθημερινή μου ζωή πολύ απλά, να παίζω ποδόσφαιρο κ.λπ. και αυτό βγαίνει και στη στιχουργική.

Ο Άκης Πάνου είχε πει \"στίχος που θέλει ερμηνεία είναι αποτυχημένος\".
Δεν μου αρκεί μόνο αυτό. Με τον ίδιο τρόπο η ποίηση δεν θα έπρεπε να υπάρχει, διότι κατά τη γνώμη μου δεν την κατανοείς, αλλά είναι εκείνος ο απίστευτος δρόμος που μπορεί να σε οδηγήσει στην αλήθεια των πραγμάτων. Στην ουσία είναι μία φωνή για να ανοίξει μια πόρτα. Δε χρειάζεται να κατανοήσεις. Τι να κατανοήσεις το κλειδί!
Από που αντλείς έμπνευση για τους στίχους σου;

Ποτέ δεν ξέρεις από που θα σου έρθει η έμπνευση. Στον τελευταίο μου δίσκο έχω ένα τραγούδι που τα λόγια τα έγραψα από ένα κειμενάκι που διάβασα σε μια εφημερίδα που έλεγε για μια πεταλούδα τη sara, η οποία είναι το μοναδικό ζωντανό που τρώει από τα φύλα του \"φρούτου του πάθους\" τα οποία απελευθερώνουν κυάνιο, και όχι μόνο δε βρίσκει το θάνατο αλλά το δηλητήριο τη μετατρέπει σε ωραία πεταλούδα με πανέμορφα φτερά. Αυτό μου έκανε εντύπωση. Ίσως, ένας οποιοσδήποτε άλλος να μην το πρόσεχε καν.

Αυτή η λεπτομέρεια που βάζεις στα τραγούδια σου νομίζω είναι και το μεγάλο σου ταλέντο. ¼πως μου είπε και ένας φίλος, ο Γιώργος, \"ποτέ δε σκεφτήκαμε ότι πριν από εμάς μπαίνει ο ήλιος στα μαγαζιά, όπως γράφει στα \"Μολύβια\" ο Θανάσης\"...


Μιλώντας κάποτε με τον ποιητή Γιάννη Υφαντή, μου είπε ότι \"τέχνη είναι να παρατηρείς αυτά που δεν παρατηρούν οι πολλοί\". Αυτή την εικόνα που περιγράφω στα \"Μολύβια\" την έχω ζήσει πολλές φορές και μου αρέσει πάρα πολύ που αυτή η λεπτομέρεια είναι όλο το κομμάτι. Και μου το είπανε τέσσερις, πέντε αυτό. Μάλιστα, ένας μου είπε ότι τον γύρισα στην εποχή που παιδί δούλευε με τον πατέρα του σε ξυλουργείο και τώρα συνειδητοποίησε αυτό το πράγμα.

Πως εισπράττεις όλα αυτά τα καλά λόγια που γράφονται για τη μουσική σου; Δεν φοβάσαι μπας και σε βγάλουν έξω από τη γραμμή σου;

¼χι δε φοβάμαι. Εγώ, μπήκα μεγάλος στο χώρο και η ματαιότητα είχε ήδη εγκαθιδρυθεί μέσα μου και λειτουργεί παρά πολύ καλά σε μένα. Επίσης, η αίσθηση του θανάτου με οδηγεί στο να είμαι καλύτερος σαν άνθρωπος και να μην παίρνουν τα μυαλά μου αέρα. Δε νομίζω ότι έχω καβαλήσει το καλάμι, ότι έχω αλλάξει σαν άνθρωπος. Αλλά γι' αυτό να ρωτήσεις τη γυναίκα μου, γιατί πολλές φορές ενώ νομίζουμε ότι είμαστε έτσι, οι άλλοι μπορεί να βλέπουν πράγματα που δεν τα βλέπουμε εμείς.

Σε μία συνέντευξη σου είπες ότι δεν σε ενδιαφέρουν οι μελωδίες, αλλά οι ανατροπές. Εγώ θεωρώ ότι αν κάτι λείπει σήμερα από το τραγούδι είναι η μελωδία.

Δε θυμάμαι να το είπα αυτό. Αλλά, εγώ είμαι και έτσι, είμαι και αλλιώς. Σίγουρα, χρειάζομαι τη μελωδία γι' αυτό και δεν μου αρέσει η τελείως αυτοσχεδιαστική μουσική. Χρειάζομαι μια εστία να επιστρέφω. Δηλαδή, μου αρέσει το ταξίδι, να φύγω, αλλά κάποια στιγμή να ξαναεπιστρέψω. Ακούω όμως και άλλα πράγματα που μπορεί να μην είναι μελωδικά, αλλά που μπορούν να μου δημιουργήσουν αυτά τα συναισθήματα που ψάχνω, τα καινούργια. Δεν απορρίπτω τίποτα.

Σήμερα, πολλά νέα παιδιά φτιάχνουν καλή μουσική στους υπολογιστές τους, αλλά χωρίς ψυχή...

Σ' αυτό το δίσκο επειδή ασχολήθηκα πολύ με τα κομπιούτερ είχα την αγωνία αν το τελικό αποτέλεσμα θα είχε τη ζωτικότητα και την ένταση που έχουν τα κανονικά κομμάτια, όταν τα βγάζεις με ένα οργανάκι, διότι αυτό είναι το ζητούμενο. Είναι σαν να φτιάχνεις ένα παιχνίδι με τα Lego, μια κατασκευή. Αν μπορέσεις και εμφυσήσεις ζωή σε αυτό το πράγμα, το δέχομαι. ¼μως, πολλές φορές αυτό δεν το πετυχαίνουμε και αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος.<br><br>Το μήνυμα διορθώθηκε από τον/την: Μαρίνα Φραγκίσκου, στις: 13/06/2006 23:15

(συνέχεια γιατί δεν χώρεσε)

Συζητείται πολύ αυτό και οφείλω να στο πω. Πολλοί λεν: \"Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος έφτιαξε τα τραγούδια του Θανάση\". Ισχύει αυτό;

¼χι... ¼τι συνετέλεσε ο Μπάμπης ενορχηστρωτικά, συνετέλεσε. Μαζί κάναμε όλη τη φάση. Στην ενορχήστρωση η διάθεση μου είναι να αφήνω τα πράγματα να οδηγηθούν εκεί που ίσως ούτε ο ίδιος να είχα σκεφτεί. Αυτό μου αρέσει πολύ περισσότερο, γιατί η έκπληξη και το παράδοξο που ψάχνουμε μέσα από την τέχνη, το ψάχνουμε και εδώ. Δηλαδή, μου αρέσει να ξαφνιάζομαι από ένα αποτέλεσμα. Υπάρχουν κομμάτια που τα πάω ενορχηστρωμένα στους μουσικούς και άλλα που είναι πιο γυμνά και μου αρέσει η συνεργία που προκύπτει. Είναι σπουδαίο να ανταλλάζεις. Η μουσική ενώνει. Αλλά, όσον αφορά τη μελωδία δε δέχομαι αλλαγές γιατί είναι κάπως σαν αρχέτυπο. ¸ρχεται μέσα μου και παγιώνεται. Ακόμη και ένα μικρό γυρισματάκι να κάνω, νιώθω άσχημα.

-Κι όμως οι περισσότεροι δημιουργοί στην Ελλάδα, δεν έχουν την τιμιότητα να πουν ότι πολλά οφείλουν στους μουσικούς...

Είναι αλήθεια αυτό. Υπάρχει μια αυταρέσκεια πολλών δημιουργών να αποκρύπτουν αυτό το γεγονός με τους μουσικούς. Εμένα οι μουσικοί με έχουν κάνει τζάμπα μάγκα. Το πρώτο πράγμα που κάνω όταν θα ηχογραφήσω είναι να επιλέξω τους μουσικούς, διότι από κει θα ξεκινήσει όλο το πράγμα. Και προσπαθώ να επιλέγω πάντα μουσικούς που είναι δημιουργικοί. Δεν διαλέγω μουσικούς που απλά θα έρθουνε και θα παίξουνε με επαγγελματισμό καλά κάτι. Εγώ θέλω από το μουσικό να βάλει τον εαυτό του. Νομίζω ότι θα τον πρόσβαλλα αν δεν το έκανα αυτό. Αν δεν ευχαριστιέται ο μουσικός την ώρα που κάνει κάτι, τι νόημα έχει!


Ποια είναι η γνώμη σου για την \"πειρατεία\";

Δεν με πειράζει όταν κάποιοι αντιγράφουν τη μουσική για να τη δώσουν σ' ένα φίλο τους, ή στον οιονδήποτε που δεν θα βγάλει κέρδος. Μ' ενοχλεί όμως που κάποιοι βγάζουν κέρδος από αυτό. Δεν θα ήθελα κάποιοι μαφιόζοι στη Βουλγαρία, ή οπουδήποτε αλλού, να διακινούν δικιά μου μουσική και να βγάζουν χρήματα.

¸κανες κάποτε μία γενναία δήλωση που με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Είπες ότι ο Σαββόπουλος έχει δώσει καλύτερα πράγματα από τον Θεοδωράκη και τον Χατζιδάκι.

Ναι... Είναι δύσκολο να το πεις αυτό, ειδικά στην Ελλάδα. Αλλά, αυτό είναι υποκειμενικό. Για μένα ο Σαββόπουλος είναι ο κορυφαίος όσον αφορά τη μουσική, αλλά κι όσον αφορά το λόγο. Σχεδόν, όλα όσα έκανε, ήταν ένα κι ένα. Ενώ και από τον Θεοδωράκη και από τον Χατζιδάκι ακούσαμε διαφορετικής ποιότητας πράγματα.

Υπάρχει πολλή μοναχικότητα στις μέρες μας και αισθάνομαι ότι οι άνθρωποι φοβούνται γενικώς...
¼λοι οι φόβοι κατά τη γνώμη μου είναι αποτέλεσμα συμπλεγμάτων κατωτερότητας. ¼ταν οι άνθρωποι προχωράνε τον εαυτό τους και συναντάνε μία βαθύτερη εσωτερικότητα δεν έχουν φόβους. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια με την τηλεόραση αλλά και με το πως κινούνται τα πράγματα με την Pax Americana, το κύριο χαρακτηριστικό όλων των κοινωνιών είναι ο φόβος, οι κοινωνίες αισθάνονται αδύναμες. Ο κόσμος όλο και ζαρώνει και μπαίνει στο καβούκι του μέσα. Πέραν όμως από το φόβο που πρέπει να αποτινάξουμε, θα πρέπει να διώξουμε και την τεμπελιά. Την οκνηρία που έχουμε να ανοιχθούμε στους άλλους. Μπορεί να έρθουν δυο τρεις περιπτώσεις που θα πληγωθείς, αλλά δεν τρέχει τίποτα. Τα δώρα που θα εισπράξεις αν ανοιχθείς είναι πολύ μεγαλύτερα.

Προχθές σκεφτόμουνα καθώς χάζευα μια ανοησία στην τηλεόραση ότι παλιά είχαμε τη Χούντα των στρατηγών που παρουσίαζαν μια Ελλάδα που ολημερίς χορεύει στην παραλία συρτάκι και αυτό μας εκνεύριζε. Σήμερα έχουμε το φασισμό της τηλεόρασης που μας παρουσιάζει μια Ελλάδα που από το πρωί μέχρι το βράδυ κάνει χαβαλέ και αυτό δεν ενοχλεί. Αυτό δεν είναι επικίνδυνο;

Ο Παζολίνι πριν 30 χρόνια είδε τι θα συμβεί και είπε ότι \"Ο φασισμός της τηλεόρασης είναι χειρότερος κι από το φασισμό του Χίτλερ\". Το πιστεύω απόλυτα αυτό και είναι ένας από τους λόγους που δε βγαίνω στην τηλεόραση με οποιοδήποτε κόστος. Δηλαδή δεν θέλω να χρησιμοποιηθώ από αυτό το μέσο που όλοι λέμε δεν φταίει. Κατά τη γνώμη μου φταίει και το μέσο. Και πρέπει να είσαι φοβερά καλλιεργημένος και σπουδαίος άνθρωπος για να μη σε καταπιεί η τηλεόραση. ¸χω δει τον Καστοριάδη στην τηλεόραση και πραγματικά το μέσο είχε εκμηδενιστεί μπροστά σ' αυτά που έλεγε. Αλλά τους περισσότερους από εμάς τους τρώει η μαρμάγκα.

Δεν θα ανέμενες από την κρατική τηλεόραση, τουλάχιστον, να σεβαστεί ένα κοινό όσο μικρό κι αν είναι που αποζητά κάποια άλλα πράγματα, μακριά από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της ιδιωτικής τηλεόρασης;

Δεν περιμένω από την κρατική τηλεόραση, δεν περιμένω από το κράτος. Αυτοί που μας κυβερνούν κάθε φορά, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι από τους πλέον απολίτιστους ανθρώπους που έχει μια κοινωνία. Δεν δίνουν τη δυνατότητα στον εαυτό τους να στραφεί στον πολιτισμό και εμείς περιμένουμε από αυτούς τους ανθρώπους να δώσουν ώθηση στον πολιτισμό! Πρέπει, όλοι εμείς, που μας καίει το πράγμα, να πάρουμε στα χέρια μας την κατάσταση. Εκείνο βέβαια που με ζορίζει είναι ότι πληρώνω για να γίνεται η Eurovision και μου την έσπασε πάρα πολύ και σκέφτηκα να κάνω αυτό που έχει κάνει και η Μελίνα, δηλαδή να μην πληρώνω.

Πες ό,τι θες για τέλος...

Εκεί που παίζουμε είναι δίπλα στην Πράσινη Γραμμή. Αυτό που θέλω να πω σε όλους είναι ότι θα πρέπει να ψάχνουμε τα πράγματα εκείνα που μας ενώνουν τουλάχιστον στη ζωή αυτή. Η ζωή είναι μικρή και είναι κρίμα να τη χαραμίζουμε σε εχθρότητες.

Σε ευχαριστώ πολύ

Μακάρι να είπαμε κάτι.

Του Πέτρου Λαζάρου
Κωδικός άρθρου: 636506
ΠΟΛΙΤΗΣ - 11/06/2006, Σελίδα: 6

Τα ψυχωμένα τραγούδια

Παρακολουθώντας την περασμένη βδομάδα τη συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου θυμήθηκα αυτό που λέει ο Σαββόπουλος στο \"Αεροπλάνα και βαπόρια\" \"σήκω ψυχή μου δώσε ρεύμα, βάλε στα όργανα φωτιά. Να τιναχτεί σαν μαύρο πνεύμα η τρομερή μας η λαλιά\". Πήγα σε δεκάδες συναυλίες τα τελευταία χρόνια μα λίγες κατάφεραν να βάλουν στα όργανα φωτιά, να έχουν ψυχή. Οι περισσότερες απλώς διεκπεραίωναν αυτό που είχαν να κάνουν ως επαγγελματίες, ή ως αρπακολλατζήδες. Αυτό που λείπει σήμερα από την ελληνική μουσική είναι αυτό το ψυχικό δόσιμο που προϋποθέτει πολλά πράγματα μαζί. Σήμερα οι περισσότεροι τραγουδοποιοί και τραγουδιστές/στριες άμα είναι να κάνουν μια περιοδεία καλούν επαγγελματίες μουσικούς, που στους περισσότερους μπορεί και να μην αρέσει το ρεπερτόριο που καλούνται να παίξουν και για τούτο από την αρχή η \"συναυλία έχει έναν κόμπο\" όπως σοφά τραγουδά και πάλι ο Σαββόπουλος.

¼λη αυτή η ομάδα από τη βόρειο Ελλάδα - Παπακωνσταντίνου, Μάλαμας, Αγγελάκας κ.λπ. - πετυχαίνουν να βγάζουν ψυχή στις συναυλίες τους διότι χρησιμοποιούν μια ομάδα μουσικών που συνειδητά επιλέγουν εδώ και χρόνια να ανταποκρίνονται στο κάλεσμα αυτών των τραγουδοποιών. \"Άμα δεν αρέσει στον μουσικό αυτό που κάνει, δεν γίνεται\" λέει στη συνέντευξή του ο Παπακωνσταντίνου που δημοσιεύεται στο σημερινό Παράθυρο. Αυτή η παρέα είναι και όλη η ουσία της μουσικής. Ο Σαββόπουλος όσο είχε τα \"Μπουρμπούλια\" έγραψε καταπληκτικά πράγματα. Ο Τσιτσάνης είχε μονίμως του ίδιους μουσικούς που στο τέλος προσδιορίζονταν ως \"ορχήστρα Τσιτσάνη\". Παλιά για να βγει ένα τραγούδι προς τα έξω έπρεπε να δοκιμαστεί πάνω στην πίστα και να αγκαλιαστεί από μουσικούς και κοινό.

Ο μόνος που το κάνει σήμερα αυτό στην Ελλάδα είναι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου ο οποίος δεν διστάζει σε κάθε συναυλία του να παίζει ακυκλοφόρητα τραγούδια του. ¼μως το κλειδί της όλης υπόθεσης που λέγεται τραγούδι και συναυλία είναι από την αρχή ο δημιουργός να έχει τη διορατικότητα να βρει ποιος μουσικός θα αγαπήσει αυτό που κάνει και θα το παίξει ωσάν να είναι δικό του. Αυτή είναι η μαγιά του ελληνικού τραγουδιού.

Πέτρος Λαζάρου
Κωδικός άρθρου: 636317
ΠΟΛΙΤΗΣ - 11/06/2006, Σελίδα: 5