Print this page

Τα Νέα της Βαρβάρας

Ιούλιος 2005

Συνέντευξη στην τοπική εφημερίδα "Τα Νέα της Βαρβάρας"

www.barbara.site.gr

Θανάσης Παπακωνσταντίνου

ΕΝΑΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

Μια συνέντευξη στον Αρχισυντάκτη "Των Νέων Της Βαρβάρας"

Χρήστο Καλογραία

Εικόνα του Θανάση Παπακωνσταντίνου

Την Τρίτη βραδιά των καλοκαιρινών εκδηλώσεων είχαμε την τύχη να φιλοξενήσουμε στη Βαρβάρα μια ξεχωριστή φυσιογνωμία στον καλλιτεχνικό χώρο. Έναν ιδιόρρυθμο τραγουδοποιό που έχοντας τελειώσει το Πολυτεχνείο στη Θεσσαλονίκη, Μηχανολόγος Μηχανικός, άφησε τις εργολαβίες για να ασχοληθεί με τη μουσική που είναι το μεράκι του. Χωρίς όμως να δει τη μουσική επαγγελματικά, για αυτό εξάλλου αρνείται τις σειρήνες της Αθήνας και ζει με την οικογένεια του στη Λάρισα. Είναι παντρεμένος με δύο αγόρια δίδυμα ηλικίας 22 χρονών.

Πρώτη φορά φαντάζομαι που επισκέπτεσαι τη Βαρβάρα;

Ναι πρώτη φορά.

Οι εντυπώσεις σου από το χωριό; Το περιβάλλον;

Οι καλύτερες και από περιβάλλον και από τους ανθρώπους. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε αυτή η αλληλοκάλυψη που υπήρχε. Δούλεψαν πολλά άτομα για τις εκδηλώσεις. Μεγάλωσα σε μια κωμόπολη στον Τίρναβο όπου όμως δεν γίνεται τίποτα, οι άνθρωποι έχουν παραιτηθεί, είναι σαν ένας βάλτος και αυτοί που έχουν ανησυχίες δεν κάνουν τίποτα, δεν έχουν καμία διέξοδο. Εδώ ευτυχώς υπάρχουν μπροστάρηδες που μετά βάζουν στο λούκι πολύ κόσμο και δουλεύει.

Διάβασα κάπου ότι και η Λάρισα δεν είναι ο τόπος που ονειρεύεσαι να ζήσεις, προτιμάς την ύπαιθρο, να ελπίζουμε πως μπορεί να γίνεις δημότης Βαρβάρας;

Είναι λίγο μακριά. Ήδη είμαστε στην μετακόμιση φεύγουμε σε ένα χωριό στο νομό Λάρισας λέγεται Μεταξοχώρι στο δήμο Αγιάς ένα πολύ όμορφο μέρος.

Ορεινό;

Σχετικά, όχι όσο εδώ η Βαρβάρα, αλλά είναι.

Νομίζω και πολλοί από τους στίχοι δεν είναι στίχοι που βγαίνουν έτσι από κάμπο από πεδιάδα πιο πολύ σε βουνό σε πάνε.

Ναι, ναι, αγαπάω πάρα πού το βουνό. Πάρα πολύ.

Έχοντας στο μυαλό μου τη χθεσινή σου συναυλία, ποτέ δεν άκουσα σε μουσική στίχους να δένουν τόσο με το περιβάλλον, το συγκεκριμένο φυσικό περιβάλλον της Βαρβάρας. Το περιβάλλον είναι αυτό που σου δίνει την έμπνευση για τους στίχους;

Πολλά πράγματα είναι αυτά που συμβάλλουν στο να γραφτεί ένας στίχος. Σίγουρα το φυσικό περιβάλλον παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Το αγαπάω πάρα πολύ, θεωρώ η φύση έχει ένα μέτρο και όποιοι ζουν κοντά της παίρνουν αυτό το μέτρο. Στην φύση βλέπεις την ζωή και το θάνατο σε κάθε φάση. Βλέπεις το αμπέλι την μια να είναι τελείως ξερό νεκρό και την άλλη να καρπίζει να βγαίνει ζωή. Οι άνθρωποι των μεγαλουπόλεων μη ζώντας αυτές έχουν χάσει το μέτρο. Γενικότερα το φυσικό περιβάλλον είναι ότι καλύτερο μας έχει τύχει και δυστυχώς νομίζουμε ότι είναι δικό μας και μπορούμε να το κάνουμε ότι θέλουμε ενώ πρέπει να το παραδώσουμε τουλάχιστον όπως το βρήκαμε. Μέσα στους στίχους υπάρχει και ο καημός γι' αυτό που χάνεται.

Πρώτα γράφεις το στίχο και μετά την μουσική;

Συμβαίνουν όλες οι εκδοχές, μπορεί να γράφω τους στίχους και μετά πάνω να βάλω την μουσική, αλλά και το αντίθετο. Η καλύτερη περίπτωση είναι όταν βγαίνουν μαζί. Δηλαδή να έχω μια εικόνα στο μυαλό να γράψω μια φράση και αυτή η φράση θα δημιουργήσει καινούργια κατάσταση και θα με οδηγήσει σε μια μουσική φράση, αυτή η μουσική φράση θα με οδηγήσει σ’ ένα καινούργιο στιχάκι και έτσι το τελικό αποτέλεσμα που βγαίνει έχει μια συναισθηματική συνάφεια γιατί το ένα πάει μαζί με το άλλο. Διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος αλλού να είναι η μουσική και αλλού ο στίχος και να είναι αταίριαστο.

Για το μεγάλο, το ευρύ κοινό αυτά τα ακούσματα είναι εύκολα;

Υπάρχει μια δυσκολία γιατί ο πολύς κόσμος στο κυνήγι της καθημερινότητας για τον βιοπορισμό κουράζεται με αποτέλεσμα να προτιμά πράγματα εύκολα, χωρίς να προβληματιστεί, θέλει η μουσική να τον κάνει να ξεχνάει. Για μένα η πραγματική τέχνη πρέπει να σε κάνει όχι να ξεχνάς αλλά να θυμάσαι, να θυμάσαι και την μιζέρια και τις δυσκολίες που περνάς γιατί έτσι μόνο μπορείς να τις παλέψεις και να τις ξεπεράσεις. Δεν ακούω την μουσική για να βουλώσω τις τρύπες της καρδιάς.

Αυτό που λέμε εύκολος στίχος, είναι ο εμπορικός στίχος η εμπορική δουλειά το εύκολο κέρδος το χρήμα, πόσο εύκολα αντιστέκεσαι σ’ αυτά γιατί φαντάζομαι θα υπάρχουν αρκετές προτάσεις για κάτι διαφορετικό και εμπορικό.

Είχα επιλέξει από νωρίς στην ζωή μου να κρατήσω κάποιες αξίες, παρόλα αυτά έκανα και πράγματα που ίσως δεν θα έπρεπε να κάνω, συμβιβασμούς που δεν πίστευα νεαρός ότι θα τους έκανα. Σαν εργολάβος δημοσίων έργων εκεί υπήρχε μια φθορά για μένα αλλά στη μουσική δεν δέχτηκα ποτέ να φθείρομαι να κάνω πράγματα έτσι μόνο για να βγάλω χρήματα.

Εξακολουθείς ακόμα να ασχολείσαι με τις κατασκευές;

Το πτυχίο μου σαν μηχανολόγος μηχανικός το έδωσα σε μια εταιρία. Παίρνω από εκεί κάποια χρήματα αλλά δεν δουλεύω όσο δούλευα παλιότερα.

Είναι αιτία οι συμβιβασμοί και η βρωμιά που υπάρχει γενικά στα δημόσια έργα που σε απομάκρυναν επαγγελματικά απ’ αυτό το χώρο;

Σίγουρα ήταν αβάσταχτο. Ειδικά όταν μιλάμε για εργολαβίες όπου όλοι είναι μαθημένοι να τα παίρνουν, πηγαίνεις να κάνεις ένα έργο και όλοι χρηματίζονται. Νοιώθω καλύτερα τώρα που απομακρύνθηκα απ’ αυτό το χώρο.

Και για μας είναι καλύτερα γιατί βλέπουμε ένα δημιουργικό θαύμα στον τομέα της μουσικής. Όμως αυτές οι δουλειές περνάνε στα ψηλά γράμματα, οι δισκογραφικές εταιρείες, τα ΜΜΕ και προπάντων η τηλεόραση προβάλλουν το εμπορικό το εφήμερο.

Ακριβώς αυτό συμβαίνει. Στην προσπάθεια για το μεγαλύτερο κέρδος αυτοί που κινούν τα νήματα θέλουν τους ανθρώπους να είναι παθητικοί καταναλωτές Η τηλεόραση είναι το μέσο για να το πετύχουν. Παρόλα αυτά όμως είμαι αισιόδοξος. Παρότι δεν βγαίνω στις τηλεοράσεις, παρότι είμαι πίσω από τα πράγματα δεν κυνηγάω δημοσιότητα, εκεί που παίζουμε έρχεται αρκετός κόσμος με πολύ αγάπη γιατί υπάρχουν και άνθρωποι που αντιστέκονται.

Νομίζω ότι οι εμφανίσεις σου είναι πολύ μετρημένες, πολύ λίγες, γιατί;

Σχετικά είναι λίγες. Το φετινό καλοκαίρι παράδειγμα περίπου δέκα. Ο λόγος δεν θέλω να παίζω συνέχεια τα τραγούδια γιατί όταν τα παίζω πολλές φορές τα βαριέμαι. Αλλά πληρώνω και το τίμημα, το ότι δεν βγαίνω στις τηλεοράσεις. Οπότε σου λέει ο άλλος ποιος είναι αυτός ο Παπακωνσταντίνου γιατί να φέρω αυτόν και να μην φέρω π.χ. την Βανδή που θα έχω σίγουρη επιτυχία.

Το κοινό όμως που σε ακούει, που σε ακολουθεί είναι πολύ φανατικό έτσι;

Νομίζω ναι υπάρχει πολύ αγάπη.

Απέναντι σ’ αυτό το κοινό νιώθεις ότι υπάρχει μια δέσμευση να παρουσιάζεις κάτι καινούργιο να περνάς κάποια μηνύματα;

Όχι ποτέ δεν σκέφτομαι τίποτα όταν κάθομαι να γράψω. Αφήνω από μέσα να αναβλύσει χωρίς καμία δέσμευση αυτό που υπάρχει. Αν δεσμεύεσαι από οτιδήποτε δεν υπάρχει δύναμη. Το αποτέλεσμα που θα βγει θα είναι ψόφιο.

Στις ζωντανές εμφανίσεις το κοινό με τον τρόπο που συμμετέχει βοηθά;

Σίγουρα είναι μια αμφίδρομη σχέση. Ο κόσμος δημιουργεί ένα κραδασμό και μια ένταση κι αυτό ανεβαίνει και πάνω.

Για μας η χθεσινή βραδιά, ήταν απογείωση, θα έλεγα ότι χρωστούμε ευγνωμοσύνη στα παιδιά που την ετοιμάσανε και ιδιαίτερα σε σένα… Παρόλα αυτά όμως είναι μικρό χωριό υπήρχε και το κοινό από πίσω με τα σουβλάκια κλπ που αδιαφορούσαν ή που έφυγαν. Αν ήταν να γίνει η συναυλία σήμερα έχοντας αυτή την εικόνα θα δεχόσουν;

Βέβαια, εννοείται. Περάσαμε πάρα πολύ ωραία. Το ξέρω πως απευθύνομαι σε συγκεκριμένο κοινό. Μέσα στο παιχνίδι είναι δεν μπορεί όλοι να είναι εκεί.

Να πάω αρκετά παλιότερα. Τα πρώτα σου τραγούδια τα έδωσες στο Μάνο Λοΐζο. Δυστυχώς όμως μετά από λίγο πριν κυκλοφορήσουν πέθανε. Αν ο Μάνος Λοίζος εξακολουθούσε να ζει θα άλλαζε κάτι σε σένα;

Ναι, πιστεύω πως θα ήμουν πολύ πιο γρήγορα στο χώρο. Να σκεφτείς ότι τον πρώτο δίσκο τον έβγαλα το 1993 και τα τραγούδια που υπάρχουν μέσα ήταν γραμμένα το 1980 δηλαδή βγήκανε μετά από μια δεκαετία. Αν ζούσε ο Λοΐζος πιστεύω θα με βοηθούσε να μπω πολύ πιο νωρίς στο χώρο. Όμως για μετά ποιος ξέρει ίσως δεν είχα αυτή την πορεία. Θυμάμαι μου είχε πει τότε, βλέποντας τα πρώτα μου τραγούδια «Θανάση μην ασχολείσαι με την μουσική δεν έχεις ταλέντο μόνο με το στίχο». Παρότι τον αγαπούσα και τον εκτιμούσα δεν τον άκουσα γιατί βαθιά μέσα του ξέρει ο καθένα που είναι ταγμένος.

Με το Σωκράτη (τον Μάλαμα) ποια είναι η σχέση σου;

Είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Και είναι αυτός που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο να μπω στη δισκογραφία.

Η συνωνυμία σου με το Βασίλη Παπακωνσταντίνου σου δημιουργεί πρόβλημα;

Όχι ο κόσμος μερικές φορές μπερδεύεται σε κάποιες συναυλίες και πολλές φορές δημιουργούνται αστείες καταστάσεις. Ν’ αναφέρω πως μετά το Λοΐζο ο Βασίλης ήταν ο πρώτος που συνεργάστηκα και τραγούδησε κάποια τραγούδια μου που έγιναν επιτυχίες. Παράδειγμα «Ο γάτος».

Να σ’ ευχαριστήσω και να ευχηθώ να σε ξαναδούμε στη Βαρβάρα.

Και εγώ σ’ ευχαριστώ και να έχεις πάντα κουράγιο σ’ αυτό που κάνεις γιατί αυτές οι προσπάθειες αξίζουν και κρατάνε ζωντανή μια τοπική κοινωνία…